Phụ cấp ưu đãi nghề của ngành Y tế và những nghịch lý

Không được tăng phụ cấp vì chỉ là cán bộ... huy động

Thực hiện Kết luận 25-KL/TW ngày 30/12/2021 của Bộ Chính trị “điều chỉnh chế độ phụ cấp ưu đãi nghề đối với cán bộ y tế dự phòng và y tế cơ sở từ mức 40 - 70% lên 100%”, Chính phủ đã ban hành Nghị định 05/2023/NĐ-CP.

Về đối tượng hưởng mức phụ cấp ưu đãi theo nghề, Điều 1 của Nghị định quy định: Mức phụ cấp ưu đãi theo nghề với viên chức y tế dự phòng, y tế cơ sở áp dụng từ 1/1/2022 đến hết 31/12/2023.

Chị Nguyễn Thị Kim Chi, cán bộ dân số xã Lộc Thủy, huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên Huế lấy mẫu xét nghiệm Covid-19 tại thời điểm dịch bệnh bùng phát trên diện rộng. Ảnh: Báo Pháp luật

Mức phụ cấp 100% áp dụng với viên chức thường xuyên, trực tiếp làm chuyên môn y tế dự phòng (gồm cả kiểm dịch y tế biên giới); làm chuyên môn y tế tại trạm y tế cấp xã, phòng khám đa khoa khu vực, nhà hộ sinh, trung tâm y tế cấp huyện và bệnh viện tuyến huyện. Những đối tượng này đang được hưởng phụ cấp ưu đãi theo nghề ở mức từ 40-70% quy định tại Nghị định 56/2011/NĐ-CP và Thông tư liên tịch 02/2012/TTLT-BYT-BNV-BTC.

Nghị định 05 đã gặp phải phản ứng gay gắt của đông đảo cán bộ dân số - lực lượng đã đóng góp rất nhiều công sức, có cả những hy sinh trong công tác phòng chống dịch ngay từ những ngày đầu.

"Chúng tôi đã luôn sát cánh cùng với các cán bộ trạam y tế xã, phường không quản ngày đêm hay thời tiết xấu, sẵn sàng thực hiện mọi nhiệm vụ và sự phân công của lãnh đạo cơ quan để chống dịch như: truy vết, lấy mẫu, tiêm phòng, theo dõi cách ly, nhập phần mềm, nói chung cán bộ y tế làm việc gì chúng tôi làm việc đó. Khi ấy chỉ biết chống dịch như chống giặc, không màng khó khăn, nguy hiểm để nhanh chóng đẩy lùi dịch bệnh lấy lại cuộc sống bình yên cho Nhân dân chứ không đòi hỏi gì đến chế độ. Nay Đảng và Nhà nước quan tâm chi trả hỗ trợ cho các nhân viên y tế, sao ở trạm có 6 người thì lại bỏ rơi 1 người là viên chức dân số?", chị Vũ Thị Hường, viên chức dân số Trạm Y tế xã Quảng Thành, Huyện Hải Hà, tỉnh Quảng Ninh bày tỏ.

Cùng chung nỗi niềm với chị Hường, chị Phùng Thị Hồng, viên chức dân số xã Quế Lưu, huyện Hiệp Đức, tỉnh Quảng Nam chia sẻ: "Làm việc trong “ngôi nhà chung” của trạm y tế, ngoài công việc chính về dân số, chúng tôi được phân công các chương trình y tế như: phụ trách công tác y tế trường học, khám nghĩa vụ quân sự... Ngoài ra, tất cả các công việc của một nhân viên y tế, chúng tôi cũng đảm nhiệm hết, từ trực trạm, khâu vết thương, đến tiêm chủng... hằng quý, anh chị em cơ quan ai cũng được nhận sữa, chỉ riêng cán bộ dân số là không có. Thế rồi khi chống dịch, chúng tôi cũng không nề hà bất cứ việc gì, xông pha đến những nơi nguy hiểm nhất, bất chấp nguy cơ lây nhiễm cho bản thân và gia đình. Và kết quả là chúng tôi bị "bỏ rơi" trong chính ngôi nhà của mình"...

Chị Hường, chị Hồng chỉ là hai trong số hàng chục nghìn cán bộ dân số cả nước, đại diện nói lên những bức xúc, những nỗi niềm tủi cực khi bị phân biệt đối xử của viên chức dân số khi Nghị định 05 ra đời.

Trong buổi Tọa đàm về truyền thông y tế nhân dịp kỷ niệm 98 năm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, tại Hà Nội, ngày 14/6/2023, khi trả lời câu hỏi của phóng viên về những bức xúc của các cán bộ dân số khi không có trong danh sách được hưởng chế độ tăng phụ cấp ưu đãi nghề theo Nghị định 05, Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ, Bộ Y tế - Nguyễn Hồng Sơn nói đại ý, trong giai đoạn chống dịch, các cán bộ dân số đã được hưởng phụ cấp đặc thù nghề, tức là phụ cấp chống dịch. Còn đây là phụ cấp ưu đãi nghề, tức là những người làm nghề Y có trách nhiệm phải làm việc này. Còn những cán bộ dân số chỉ được huy động để tham gia việc này mà thôi.

"Huy động là từ nơi khác đến, còn chúng tôi viên chức dân số làm việc tại trạm, mã ngạch V là thuộc y tế cơ sở, tham gia trực tiếp chống dịch, tại sao lại nói là huy động tham gia chống dịch? Công việc chia đều và làm việc như nhau, môi trường làm việc cũng như nhau, lẽ ra phụ cấp của chúng tôi là 40% như mọi người mới đúng với thực tế công việc chúng tôi phải làm hàng ngày. Đằng này, nhiều năm nay chúng tôi chỉ được hưởng mức phụ cấp 30% đã là quá thiệt thòi. Giờ lại còn gạt chúng tôi ra khi tham mưu cho Chính phủ xây dựng và ban hành Nghị định 05, có khác nào coi chúng tôi là "con ghẻ" hay không?, một viên chức dân số giấu tên bức xúc.

Cán bộ dân số Phường 1, TP Đông Hà (Quảng Trị) đang lấy mẫu xét nghiệm Covid-19 cho người dân vào tháng 2/2022. Ảnh: TTYT TP Đông Hà

Không đi chống dịch ngày nào vẫn được nâng phụ cấp 100%

Còn theo anh Nông Văn Đông, Dân số viên hạng III, Phòng Dân số, truyền thông và giáo dục sức khỏe, Trung tâm Y tế huyện Pác Nặm, tỉnh Bắc Kạn, Nghị định 05 đã bất công khi bỏ sót đối tượng là các viên chức dân số, thì trong hướng dẫn thực hiện còn bất công hơn.

Cụ thể, theo quy định thời gian tăng phụ cấp ưu đãi nghề là 02 năm (từ 01/01/2022 - 31/12/2023) là không sát thực tế, từ tháng 6 năm 2022 thì dịch Covid đã cơ bản được khống chế, lực lượng y tế không còn phải căng mình chống dịch nữa, cuộc sống đã trở lại bình thường. Nhưng Nghị định 05 lại áp dụng trong thời gian 02 năm (từ 2022 - 2023) nên nhiều viên chức y tế mới tuyển dụng cuối năm 2022 và năm 2023 mặc dù chẳng phải đi chống dịch ngày nào cũng được hưởng chính sách tăng phụ cấp lên 100%.

"Cá biệt, có nhiều trường hợp tại thời điểm tổng hợp nhu cầu kinh phí thực hiện Nghị định 05 còn chưa đến nhận việc, chưa tập sự tại trung tâm y tế, trạm y tế nhưng đã có dự trù kinh phí từ 05 - 06 tháng tăng phụ cấp ưu đãi nghề 100%. Điều này càng làm tăng tình trạng bất công bằng, khi viên chức y tế phụ trách công tác dân số thực tế quay cuồng chống dịch mà không được một đồng động viên, người vừa vào nghề lại có phụ cấp này!", anh Nông Văn Đông nêu quan điểm.

Cán bộ dân số Phường 1, TP Đông Hà (tỉnh Quảng Trị) cùng tham gia đo huyết áp tư vấn khám sức khỏe cho người cao tuổi. Ảnh: TTYT TP Đông Hà

Ngoài đối tượng là viên chức y tế mới tuyển dụng như anh Đông vừa nhắc đến, còn có các cán bộ y tế cao tuổi, có bệnh nền không tham gia chống dịch nhưng cũng được hưởng tăng phụ cấp lên 100% theo Nghị định 05. Ngược lại, các cán bộ y tế tham gia chống dịch nhưng đã về hưu hoặc chuyển công tác trước thời điểm Nghị định 05 có hiệu lực (30/12/2021) cũng cùng chung nỗi buồn với viên chức dân số khi không được hưởng chính sách tăng phụ cấp này.

"Cá nhân tôi và những viên chức y tế phụ trách công tác dân số - KHHGĐ tại trung tâm y tế, trạm y tế trân trọng và tha thiết đề nghị Bộ Y tế xem xét thấu đáo về sự khó khăn, vất vả, nguy hiểm và sự đóng góp của chúng tôi trong cuộc chiến chống dịch Covid-19 để cùng với các cơ quan liên quan tham mưu cho Đảng, Chính phủ sửa đổi và bổ sung Nghị định 05/2023/NĐ-CP theo hướng “Điều chỉnh phụ cấp ưu đãi nghề đối với y tế dự phòng; viên chức thường xuyên, trực tiếp làm chuyên môn y tế tại y tế cơ sở từ mức 30 - 70% lên mức 100%” để đỡ thiệt thòi cho chúng tôi, cũng như động viên chúng tôi tiếp tục hăng say công tác". Lời đề nghị tha thiết của anh Nông Văn Đông, Dân số viên hạng III, Phòng Dân số, truyền thông và giáo dục sức khỏe, Trung tâm Y tế huyện Pác Nặm, tỉnh Bắc Kạn đã nói thay cho nỗi lòng của hàng chục nghìn cán bộ dân số cả nước!

Nỗi buồn “không nói nên lời” của viên chức dân số Sau khi biết thông tin về Nghị định 05, cán bộ dân số đã từng rất vui mừng vì nghĩ mình sẽ được tăng phụ ...

Nỗi buồn viên chức dân số: Những “tiếng kêu” xé tận đáy lòng Ngày 17/6, Tạp chí Lao động và Công đoàn có bài viết: Phụ cấp ưu đãi nghề ngành y tế theo nghị định số 05/2023/NĐ-CP: ...

Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam là thành viên Ban Chỉ đạo Quốc gia Dân số và Phát triển Ngày 11/4/2023, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Quyết định số 370/QĐ-TTg kiện toàn thành viên Ban Chỉ đạo Quốc gia Dân ...