Người thầy đầu tiên
Đời sống

Người thầy đầu tiên

Minh Hoàng
Tác giả: Minh Hoàng
Dù làm công nhân, hay là bác sĩ, kỹ sư, mỗi chúng ta đều học nhiều thầy giáo. Nhưng quan trọng nhất có lẽ là người thầy đầu tiên.
Gặp lại thầy cô qua những dòng tự sự Thầy giáo công nhân và “chuyến đò” miễn phí suốt 10 năm Phút trải lòng của nghề giáo "Thầy có hành xác các em không?"
Người thầy đầu tiên
Ngày 20/11 hàng năm là dịp để xã hội tôn vinh các nhà giáo. Mỗi chúng ta, dù làm công nhân hay nghề gì đi nữa cũng đều được dẫn dắt bởi những người thầy; trong đó quan trọng nhất là người thầy đầu tiên. Ảnh của thethaovanhoa.vn

Hồi tôi đi học i tờ, cô giáo dạy tôi là thím tôi. Thím dạy ăn công điểm của hợp tác xã. Đó là một giai đoạn đặc biệt của nền giáo dục nước nhà.

Lớn lên tôi mới biết, ở vùng trung du, miền núi phía Bắc quê tôi, khi phổ cập giáo dục, giáo viên chính quy lớp vỡ lòng rất thiếu, thậm chí là không có. Trong điều kiện ấy, không biết ai có sáng kiến trưng dụng những người đã học hết cấp hai, đọc thông viết thạo, có khả năng truyền thụ kiến thức abc và có lòng yêu trẻ đi dạy i tờ (tương đương lớp 1 hiện nay). Vì thế, các anh tôi học mấy bác trong xóm, còn tôi thì học thím. Hết buổi học, các bác, các thím lại ra đồng.

Đầu thập kỷ 70 của thế kỷ XX, cuộc chiến tranh chống Mỹ đang bước vào giai đoạn ác liệt nhất. Lớp i tờ của tôi có mấy anh cao to. Học buổi đực buổi cái mà cũng lên lớp. Một số anh học đến lớp hai lớp ba gì đấy thì đi bộ đội, đi làm công nhân.

Người thầy đầu tiên
Người thầy đầu tiên là người dạy chúng ta con chữ đầu tiên, bài học đạo lý đầu tiên. Đó là những người "chèo đò" vĩ đại. Trong ảnh, một bà giáo già miệt mài dạy trẻ em khuyết tật. Ảnh vietnamplus.vn

Chồng thím - cô giáo tôi - đi bộ đội vào Nam. Thím hay buồn bã ngóng tin chiến trường. Thím có cô con gái nhỏ ốm yếu quặt quẹo, hay bò lê la trên chiếc chiếu trải trong lớp. Thỉnh thoảng nó khóc ré lên thì thím lại cho ăn một viên thuốc bổ gì đấy màu vàng. Nhiều buổi, chúng tôi nghịch quá khiến thím phát khóc.

Dạy bán chuyên nhưng về thời gian thím rất chuyên nghiệp. Tôi vẫn nhớ như in những bài học đầu đời, những chữ cái thím nắn nót viết lên bảng rồi dùng thước chỉ từng chữ đọc mẫu cho chúng tôi. Mưa nắng thế nào thím cũng có mặt đúng giờ, say mê truyền dạy.

Tuy vậy, cũng có buổi thím bận cấy gặt hay có công việc không đừng được, thím dạy bài trước cho tôi và bảo tôi dạy lại bạn bè. Tôi cố gắng làm theo lời thím, viết chữ lên bảng và đọc mẫu cho lớp đánh vần. Những buổi học “tự do” hiếm hoi ấy thường khá lộn xộn nhưng vui.

Người thầy đầu tiên
Trẻ em nhiều nơi ở vùng cao vẫn chịu nhiều thiệt thòi. Người thầy đầu tiên sẽ mang đến cho các em ánh sáng của văn minh. Trong ảnh, lớp học đơn sơ của các em học sinh trường Trung học cơ sở Nà Khoa, xã Nà Khoa, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên. Ảnh vnexpress.net

Một số anh chị lớn đã bắt đầu biết trêu ghẹo gán ghép nhau. Các anh chị lấy dao cắt, khắc lên mặt bàn - những chiếc bàn vốn đã sứt sẹo, tàn tạ - ghép đôi người nọ với người kia. Hôm sau thím bực lắm, mắng tôi - người được thím giao trông coi lớp học - và các anh chị đầu têu chuyện trên một trận ra trò.

Thấm thoắt năm học kỳ lạ ấy cũng trôi qua. Ngày chúng tôi thi vào cấp Một, có cô giáo chính quy đến coi thi. Mấy hôm sau thì có điểm. Chúng tôi chính thức được bước vào học chương trình và giáo viên chuẩn, sau khi được trang bị nền tảng hai mươi bốn chữ cái và những bài học vỡ lòng từ thím.

Sau chiến tranh, chồng thím giải ngũ, đi làm công nhân một xí nghiệp quốc phòng. Khi có giáo viên chính quy, thím không dạy học nữa mà về làm ruộng.

Người thầy đầu tiên
Các thầy giáo Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học cơ sở xã Krong, huyện Kbang, tỉnh Gia Lai băng rừng, vượt suối vào bản cõng các em nhỏ đi học. Ảnh danviet.vn

Các lứa học sinh học thím, trong đó có tôi, nhiều người đã trưởng thành. Đông đảo nhất là đi bộ đội, làm công nhân và ở tại quê.

Một lần, dịp gần ngày 20/11, tôi về thăm thím cùng một anh bạn công nhân. Từ ngõ tôi đã nhận ra bóng thím đang băm bèo ở góc sân. Thím đã già, tóc nhiều sợi bạc. Lòng tôi bỗng dâng lên một nỗi xúc động, bùi ngùi. Người phụ nữ trông có vẻ xoàng xĩnh này từng là người thầy đầu tiên trao cho chúng tôi chùm chìa khóa vàng tiếng Việt, để chúng tôi mở kho tàng tri thức.

Anh bạn công nhân bên tôi không kìm lòng được, bật khóc.

Cảm ơn thím nghìn lần, người thầy đầu tiên vĩ đại của tôi!

"Tìm nhà trọ khó như mò kim đáy bể"

Đã có những tín hiệu tích cực từ nền sản xuất, khi hàng chục ngàn việc làm được các doanh nghiệp tuyển dụng. Đi cùng ...

"Người lái đò" và những ước mong bé nhỏ

Để cùng học sinh vượt qua trận mưa lũ lịch sử tháng 10 vừa rồi, thầy cô Trường PTDT Nội trú Bố Trạch (Quảng ...

Quy định mới khi xây dựng thang lương, bảng lương cho NLĐ bắt đầu từ năm 2021 Quy định mới khi xây dựng thang lương, bảng lương cho NLĐ bắt đầu từ năm 2021

Doanh nghiệp xây dựng thang, bảng lương làm căn cứ trả lương cho người lao động. Tuy nhiên bắt đầu từ 01/01/2021 tới đây, khi ...

Tin mới hơn

Văn hóa công nhân với nâng cao năng suất lao động và hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp

Văn hóa công nhân với nâng cao năng suất lao động và hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp

Khi nền kinh tế chuyển đổi từ nông nghiệp sang công nghiệp và tiến hành phát triển công nghiệp theo hướng hiện đại, văn hóa công nhân là chủ đề đặc biệt được quan tâm, trong đó có mục tiêu đóng góp cho tăng năng suất lao động và nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Bài viết chia sẻ quan điểm của tác giả về xây dựng văn hóa công nhân, đặc biệt trong thời kỳ Việt Nam bắt đầu chuyển sang phát triển bền vững hiện nay.
Luật BHXH 2024: An sinh không dừng lại ở người lao động

Luật BHXH 2024: An sinh không dừng lại ở người lao động

Sửa đổi quy định về điều kiện tuổi của thân nhân hưởng trợ cấp tuất hàng tháng trong Luật BHXH 2024 là lời hồi đáp đầy nhân văn dành cho hàng triệu người lao động và gia đình họ, những người đã âm thầm cống hiến cả cuộc đời cho sự phát triển của đất nước.
Luật BHXH 2024: "Neo giữ" người lao động có kinh nghiệm

Luật BHXH 2024: "Neo giữ" người lao động có kinh nghiệm

Với nhiều người lao động, đặc biệt là công nhân nghỉ hưu không hẳn là “dấu chấm hết” cho một hành trình làm việc, mà có khi lại là khởi đầu cho một giai đoạn mới đầy trăn trở: “Tiếp tục cống hiến hay dừng lại”?

Tin tức khác

Luật BHXH 2024: Người công nhân không phải “đánh đổi” sinh mạng cho từng ngày công

Luật BHXH 2024: Người công nhân không phải “đánh đổi” sinh mạng cho từng ngày công

Trong hành trình mưu sinh, người công nhân không chỉ đối mặt với sự khắc nghiệt của dây chuyền sản xuất, mà còn phải “vật lộn” với những căn bệnh hiểm nghèo, mãn tính kéo dài tháng năm.
Luật BHXH 2024: Công nhân nghỉ ốm không phải giấu, phải sợ, phải đánh đổi

Luật BHXH 2024: Công nhân nghỉ ốm không phải giấu, phải sợ, phải đánh đổi

Giữa hàng triệu lượt nghỉ ốm mỗi năm của người lao động, đã từng có biết bao buổi làm dang dở, những lần gắng gượng trở lại ca vì sợ bị trừ lương, mất chuyên cần hay mất bảo hiểm y tế.
Công nhân và việc học tập suốt đời

Công nhân và việc học tập suốt đời

“Học tập suốt đời” là tên bài viết được hưởng ứng rộng rãi và tạo tiếng vang lớn của Tổng Bí thư Tô Lâm thời gian gần đây. Vấn đề này được nhìn nhận như một trong những giải pháp, yêu cầu tối quan trọng để phát huy tiềm năng, sức sáng tạo của con người Việt Nam, trong đó có đội ngũ công nhân lao động, góp phần thực hiện thắng lợi khát vọng vươn mình của dân tộc.
Công nhân ngành điều tại Bình Phước: Người giữ hồn cho nông sản Việt

Công nhân ngành điều tại Bình Phước: Người giữ hồn cho nông sản Việt

Giữa những con số xuất khẩu hàng tỷ USD mỗi năm của ngành điều Việt Nam, ít ai để ý rằng đằng sau thành công ấy là những đôi tay chai sạn, những giọt mồ hôi rơi giữa xưởng nóng và những câu chuyện đời thầm lặng của người lao động. Từ những người phụ nữ ngồi bó gối bên rổ điều sống để tách vỏ, đến những công nhân vận hành dây chuyền sản xuất hiện đại, họ chính là những mắt xích bền bỉ góp phần đưa hạt điều Việt Nam có mặt tại hơn 90 quốc gia trên thế giới.
Luật BHXH 2024: Khi pháp luật lắng nghe tiếng lòng người mẹ

Luật BHXH 2024: Khi pháp luật lắng nghe tiếng lòng người mẹ

Giữa nhịp sống tất bật nơi các khu công nghiệp, hàng triệu nữ công nhân vẫn âm thầm lao động, cống hiến và hy sinh, mang trên vai không chỉ gánh nặng mưu sinh mà còn cả giấc mơ làm mẹ.
Luật BHXH 2024: Một “cú chạm” – một thông điệp

Luật BHXH 2024: Một “cú chạm” – một thông điệp

Không còn phải rời xưởng sớm để nộp một tờ đơn. Không còn mất công cả buổi để đi xin xác nhận giấy tờ. Không còn cảnh ngồi hàng giờ trước cánh cửa cơ quan BHXH với ánh mắt lo lắng.
Xem thêm