Đời sống tinh thần của công nhân và người lao động (NLĐ): Món ăn khó mà ngon!
Đời sống

Đời sống tinh thần của công nhân và người lao động (NLĐ): Món ăn khó mà ngon!

NGỌC TIẾN
Tác giả: NGỌC TIẾN
Nói đến sự quan tâm chăm sóc tới đời sống tinh thần của công nhân và NLĐ, đã có rất nhiều những sự chỉ đạo đúng đắn từ các cấp đoàn thể. Từ chăm lo, quan tâm, động viên tới cuộc sống không chỉ trong nhà máy mà còn cả quãng thời gian khi họ trở về với cuộc sống gia đình, đời tư. Dẫu vậy, vẫn còn đó một bài toán khó trong việc hiện thực hóa viễn cảnh đời sống tinh thần của công nhân được cải thiện hơn.

Xuất phát từ sự thấu hiểu nỗi vất vả của NLĐ, công nhân trong những nhà máy, khu công nghiệp, cách đây hàng chục năm, Tổng LĐLĐ Việt Nam đã phối hợp với Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức những cuộc thi sáng tác về đề tài văn học công nhân. Từ sự ra đời của tiểu thuyết "Vùng mỏ" của nhà văn Võ Huy Tâm đến nay đã có tới gần 60 năm hình thành và phát triển mảng đề tài này. Hay những tác phẩm cũng đã từng gặt hái được tiếng vang như "Xi măng" của Huy Phương; "Suối gang" của Xuân Cang; "Chuyện nhà, chuyện xưởng" của Nguyễn Thành Long. Gần đây, những cuộc thi sáng tác văn học đề tài công nhân càng được nhân rộng.

Đời sống tinh thần của công nhân và người lao động (NLĐ): Món ăn khó mà ngon
Họp báo phát động cuộc thi Sáng tác văn học về đề tài công nhân và Công đoàn. Ảnh: HẢI NGUYỄN

Theo đồng chí Ngọ Duy Hiểu, Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam từng cho biết rằng nhiều năm qua, sáng tác văn học về công nhân, Công đoàn còn thiếu, dù cho đề tài này hiện nay rất phong phú.

Nhà văn Nguyễn Bình Phương – Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam cũng đã nhận định công nhân từng là chủ đề chính trong những sáng tác văn học. Hiện nay, chủ đề này là cơ hội thúc đẩy những nhà văn sáng tác. Những cuộc thi sáng tác văn học về đề tài công nhân, Công đoàn đã được tổ chức, với những giải thưởng xứng tầm. Từ những cuộc thi, qua các sáng tác đó, xã hội và bạn đọc cả nước như hiểu rõ hơn những khó khăn, vất vả, sự hy sinh thầm lặng của những người lao động. Khi từ chính những sáng tác văn học về chủ đề công nhân ấy, các tác giả đã khắc họa được phần nào những tâm tư, tình cảm và cả những điều bình thường diễn ra trong những khuôn viên nhà máy, xí nghiệp. Đó như là một sự đồng cảm, sẻ chia và là một phương pháp hữu hiệu giúp cho những nhà quản lý, lãnh đạo xí nghiệp, nhà máy nhìn nhận ra vấn đề mà công nhân và NLĐ đang phải đối diện. Từ đó để có phương hướng giải quyết...

Trong suốt chiều dài lịch sử, những sáng tác văn chương đã được ra đời, dù tác giả không phải là công nhân, họ vẫn sẵn sàng lao vào cuộc sống của người lao động. Sẵn sàng “ba cùng”: Cùng ăn, cùng sống, cùng làm việc. Bởi vậy những tác phẩm luôn đạt tới giới hạn của sự sống động, chân thực và đôi khi còn có sức... ám ảnh với công chúng.

Có nhà văn làm thợ mỏ, có người làm thợ lái tàu, và còn có cả những tác giả làm công nhân trong khu gang thép Thái Nguyên. Đó là một thời kỳ vàng son ghi dấu ấn khó phai mờ về đề tài người lao động. Trong bối cảnh hội nhập và phát triển hiện nay, tuy có những tính chất khác biệt so với thời kỳ trước, nhưng phong trào sáng tác về chủ đề công nhân vẫn luôn nhận được sự quan tâm của các cấp, các ban, ngành, đoàn thể...

Hình thức báo chí, phóng sự vẫn luôn là những kênh thông tin hiệu quả nhằm mang tới cho bạn đọc và xã hội có cái nhìn toàn cảnh về hiện tại liên quan tới người công nhân. Có điều ở một giới hạn nhất định nào đó, dường như những món ăn tinh thần này vẫn chưa thể tiếp cận trực tiếp được tới NLĐ.

Đời sống tinh thần của công nhân và người lao động (NLĐ): Món ăn khó mà ngon
Ca làm việc đêm của công nhân trong nhà máy. Ảnh: Nguyễn Tạ Vĩnh Hà, Công đoàn Viên chức tỉnh Vĩnh Phúc

Theo bài viết của Thạc sĩ Nguyễn Thụy Diễm Hương – Trường ĐHKHXH&NV TP. HCM về đời sống vật chất và tinh thần của công nhân nhập cư tại TP. HCM hiện nay (Tạp chí Khoa học và Nhân văn, số 10, tháng 9/2013) có nêu rõ những tiền đề quan trọng dẫn tới sự xuống cấp về mặt đời sống tinh thần của người lao động. Một là, do thời gian lao động kéo dài; Hai là, do lao động cường độ cao; Ba là, dù công sức bỏ ra là thế, nhưng mức thu nhập lại không tương xứng. Những điều trên đã gây ảnh hưởng tiêu cực tới sức khỏe, tâm lý của người lao động. Thậm chí bài viết còn chỉ rõ ra rằng, đối với họ, những người lao động, vui chơi giải trí chỉ là những điều trong mơ. Thời gian nghỉ ngơi eo hẹp.

Những nguyên do dẫn tới đời sống tinh thần của người lao động bị giảm sút đã và đang luôn là vấn đề được các cấp lãnh đạo quan tâm. Thực tế diễn ra đối với đời sống tinh thần của NLĐ là việc họ không có thời gian xem ti vi, không có thời gian nghe đài, không có thời gian đọc sách, không có điều kiện tập thể dục và thể thao thường xuyên, cũng như không có điều kiện để tham gia các hoạt động văn nghệ quần chúng.

Chính vì những lẽ đó, cần thiết phải bổ sung thêm món ăn tinh thần văn học và báo chí tới được với công nhân và NLĐ. Chúng ta cần có những cách giải quyết phù hợp và quyết liệt hơn. Hay nói một cách trực diện và thẳng thắn hơn rằng: Đã là đề tài viết về công nhân và NLĐ, điều này đồng nghĩa rằng, công nhân và NLĐ cũng sẽ phải là độc giả! Từ đó, bài toán tưởng chừng khó về việc làm sao chăm lo cho đời sống tinh thần của công nhân và NLĐ sẽ trở nên dễ dàng hơn.

Có lẽ đã tới lúc chúng ta cần đặt ra câu hỏi: Công nhân và NLĐ có thể là độc giả hay không?

Đời sống tinh thần của công nhân và người lao động (NLĐ): Món ăn khó mà ngon
Tác phẩm nghệ thuật của Cy Twombly
Sôi nổi hội diễn văn nghệ tiếng hát công nhân trong các khu công nghiệp Sôi nổi hội diễn văn nghệ tiếng hát công nhân trong các khu công nghiệp

Vừa qua, Công đoàn các Khu công nghiệp tỉnh Hà Nam long trọng tổ chức đêm công diễn và trao giải hội diễn văn nghệ ...

Quán quân “Tiếng hát công nhân” gọi tên Trần Ngọc Đỉnh Quán quân “Tiếng hát công nhân” gọi tên Trần Ngọc Đỉnh

Trần Ngọc Đỉnh đã trở thành quán quân mùa thứ hai của cuộc thi Tiếng hát công nhân năm 2020 trong đêm chung kết tối ...

Liên hoan Liên hoan "Tiếng hát thợ mỏ"

Ngày 21/05, Công đoàn TKV đã tổ chức chương trình Liên hoan “Tiếng hát thợ mỏ” tại Khu tập thể công nhân 314 Công ty ...

Tin mới hơn

Văn hóa công nhân với nâng cao năng suất lao động và hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp

Văn hóa công nhân với nâng cao năng suất lao động và hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp

Khi nền kinh tế chuyển đổi từ nông nghiệp sang công nghiệp và tiến hành phát triển công nghiệp theo hướng hiện đại, văn hóa công nhân là chủ đề đặc biệt được quan tâm, trong đó có mục tiêu đóng góp cho tăng năng suất lao động và nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Bài viết chia sẻ quan điểm của tác giả về xây dựng văn hóa công nhân, đặc biệt trong thời kỳ Việt Nam bắt đầu chuyển sang phát triển bền vững hiện nay.
Luật BHXH 2024: An sinh không dừng lại ở người lao động

Luật BHXH 2024: An sinh không dừng lại ở người lao động

Sửa đổi quy định về điều kiện tuổi của thân nhân hưởng trợ cấp tuất hàng tháng trong Luật BHXH 2024 là lời hồi đáp đầy nhân văn dành cho hàng triệu người lao động và gia đình họ, những người đã âm thầm cống hiến cả cuộc đời cho sự phát triển của đất nước.
Luật BHXH 2024: "Neo giữ" người lao động có kinh nghiệm

Luật BHXH 2024: "Neo giữ" người lao động có kinh nghiệm

Với nhiều người lao động, đặc biệt là công nhân nghỉ hưu không hẳn là “dấu chấm hết” cho một hành trình làm việc, mà có khi lại là khởi đầu cho một giai đoạn mới đầy trăn trở: “Tiếp tục cống hiến hay dừng lại”?

Tin tức khác

Luật BHXH 2024: Người công nhân không phải “đánh đổi” sinh mạng cho từng ngày công

Luật BHXH 2024: Người công nhân không phải “đánh đổi” sinh mạng cho từng ngày công

Trong hành trình mưu sinh, người công nhân không chỉ đối mặt với sự khắc nghiệt của dây chuyền sản xuất, mà còn phải “vật lộn” với những căn bệnh hiểm nghèo, mãn tính kéo dài tháng năm.
Luật BHXH 2024: Công nhân nghỉ ốm không phải giấu, phải sợ, phải đánh đổi

Luật BHXH 2024: Công nhân nghỉ ốm không phải giấu, phải sợ, phải đánh đổi

Giữa hàng triệu lượt nghỉ ốm mỗi năm của người lao động, đã từng có biết bao buổi làm dang dở, những lần gắng gượng trở lại ca vì sợ bị trừ lương, mất chuyên cần hay mất bảo hiểm y tế.
Công nhân và việc học tập suốt đời

Công nhân và việc học tập suốt đời

“Học tập suốt đời” là tên bài viết được hưởng ứng rộng rãi và tạo tiếng vang lớn của Tổng Bí thư Tô Lâm thời gian gần đây. Vấn đề này được nhìn nhận như một trong những giải pháp, yêu cầu tối quan trọng để phát huy tiềm năng, sức sáng tạo của con người Việt Nam, trong đó có đội ngũ công nhân lao động, góp phần thực hiện thắng lợi khát vọng vươn mình của dân tộc.
Công nhân ngành điều tại Bình Phước: Người giữ hồn cho nông sản Việt

Công nhân ngành điều tại Bình Phước: Người giữ hồn cho nông sản Việt

Giữa những con số xuất khẩu hàng tỷ USD mỗi năm của ngành điều Việt Nam, ít ai để ý rằng đằng sau thành công ấy là những đôi tay chai sạn, những giọt mồ hôi rơi giữa xưởng nóng và những câu chuyện đời thầm lặng của người lao động. Từ những người phụ nữ ngồi bó gối bên rổ điều sống để tách vỏ, đến những công nhân vận hành dây chuyền sản xuất hiện đại, họ chính là những mắt xích bền bỉ góp phần đưa hạt điều Việt Nam có mặt tại hơn 90 quốc gia trên thế giới.
Luật BHXH 2024: Khi pháp luật lắng nghe tiếng lòng người mẹ

Luật BHXH 2024: Khi pháp luật lắng nghe tiếng lòng người mẹ

Giữa nhịp sống tất bật nơi các khu công nghiệp, hàng triệu nữ công nhân vẫn âm thầm lao động, cống hiến và hy sinh, mang trên vai không chỉ gánh nặng mưu sinh mà còn cả giấc mơ làm mẹ.
Luật BHXH 2024: Một “cú chạm” – một thông điệp

Luật BHXH 2024: Một “cú chạm” – một thông điệp

Không còn phải rời xưởng sớm để nộp một tờ đơn. Không còn mất công cả buổi để đi xin xác nhận giấy tờ. Không còn cảnh ngồi hàng giờ trước cánh cửa cơ quan BHXH với ánh mắt lo lắng.
Xem thêm