Rằm tháng Giêng, đốt vàng mã và những vụ hỏa hoạn

Theo báo cáo của Bộ Công an, trong kỳ nghỉ tết Nguyên đán Quý Mão 2023 (20/01-26/01/2023), toàn quốc xảy ra 41 vụ cháy, trong đó: 23 vụ cháy nhà dân, 03 vụ cháy cơ sở sản xuất, 03 vụ cháy phương tiện giao thông, 02 vụ cháy nhà để ở kết hợp kinh doanh, 07 vụ cháy loại hình khác và 03 vụ cháy rừng.

Thiệt hại do các vụ cháy gây ra làm 01 người bị thương, thiệt hại tài sản ước tính khoảng hơn 1,7 tỷ đồng. Nguyên nhân cháy ban đầu là do sự cố liên quan đến hệ thống điện và sơ suất, bất cẩn khi sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt trong đun nấu và thắp hương thờ cúng, đốt vàng mã.

Trong một bài báo cũng đăng trên Chuyên mục Cà phê Tối dịp Rằm tháng Bảy năm cũ, tôi đã viết về sự vô nghĩa của tập tục đốt vàng mã và tác hại gây ra hoả hoạn của việc làm đó. Tiếc rằng đến dịp Rằm tháng Giêng năm mới này, lại phải một lần nữa nhắc lại ở đây vấn nạn đốt vàng mã.

Ảnh minh họa: IT

Đốt vàng mã từ lâu đã trở thành một tập tục quen thuộc của người Việt. Với quan niệm “trần sao, âm vậy”, nhiều người đã bỏ ra một khoản tiền không nhỏ để mua vàng mã dâng cúng rồi đốt, gây ô nhiễm môi trường, lãng phí tiền của và mất an toàn.

Hòa thượng Thích Gia Quang, Phó chủ tịch Hội đồng trị sự, Giáo hội Phật giáo Việt Nam, đã khẳng định, Phật giáo không có tục đốt vàng mã và việc đốt vàng mã là vô nghĩa.

Hòa thượng Thích Gia Quang cho biết: “Trước đây, Giáo hội đã có nhiều văn bản hướng dẫn người dân, bà con Phật tử không nên đốt vàng mã; hướng dẫn làm thế nào để trang nghiêm, tốt đẹp trong lễ hội, hiếu hỷ trong giới Phật giáo. Gần đây, khi kinh tế phát triển, người dân có điều kiện kinh tế hơn nên tập tục này đã phát triển mạnh trở lại. Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã có văn bản nhắc nhở trụ trì các chùa phổ biến, khuyến cáo người dân hiểu rõ hơn, tường tận hơn để hạn chế và dần dần đi đến từ bỏ tục đốt vàng mã, đặc biệt là tại các cơ sở thờ tự, tín ngưỡng thờ Phật.

Việc đốt vàng mã không có trong giáo lý nhà Phật, vì thế việc làm này vô nghĩa với đạo Phật. Thể hiện tâm linh của người dân với các bậc thần thánh, quan trọng nhất vẫn là thành tâm. Cần khuyến cáo bà con hiểu rằng việc kính hiếu các thần linh, ông bà tổ tiên về mặt tâm linh đều đáng trân trọng, nhưng cũng phải hiểu rằng các ngài là thần thánh, còn ông bà tổ tiên đều đã chuyển sang đời sống khác. Do đó, tất cả đều không còn dùng đồ tương tự như ở trần gian này nữa. Có đốt nhiều, hóa vàng nhiều thì các bậc thần linh, ông bà tổ tiên cũng không dùng được. Nếu người dân hiểu rõ được điều này mà tự bỏ được hành vi đốt vàng mã thì rất tốt…”

Thờ cúng tổ tiên vốn là truyền thống văn hóa tâm linh của người Việt từ xa xưa đến nay. Cùng với đó là việc thắp hương, đốt vàng mã, nhất là vào các ngày rằm, mùng một, đặc biệt tăng cao vào các dịp Tết. Vì thế, việc phòng ngừa hỏa hoạn đe dọa đến tính mạng và tài sản của người dân trong những dịp đó rất cần được lưu ý. Việc thắp hương thờ cúng, đốt vàng mã cần tuân thủ đúng quy định, đảm bảo an toàn phòng cháy càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.

Để đảm bảo an toàn chống nguy cơ cháy nổ, gây mất an toàn điện do đốt vàng mã, EVN Hà Nội đã phải ra hẳn một văn bản khuyến cáo gửi tới các cơ quan truyền thông để tuyên truyền tới mọi người dân Thủ đô, nhằm hạn chế nguy cơ cháy nổ, gây mất an toàn điện do đốt vàng mã. Theo khuyến cáo đó, người dân cần tuân thủ những điều sau đây:

- Khi mua vàng mã nên mua số lượng vừa đủ. Đảm bảo khoảng cách giữa khu vực để vàng mã với khu vực có lửa, đặc biệt là khu vực có đường dây điện, ổ điện,...

- Đối với hộ chung cư, nhà cao tầng khi hóa vàng cần phải đúng nơi quy định. Đối với hộ gia đình thì không được đốt vàng mã quá gần trạm điện, tủ điện, đường dây điện trên cao.

- Không đổ vàng mã ra vỉa hè, ra sàn để đốt. Khi đốt vàng mã phải có người trông để dập lửa khi đốt xong.

- Nên đốt vàng mã nơi kín gió, tránh xa các nơi có nhiều chất cháy.

- Đảm bảo lửa của vàng mã không bay cao lên đường dây điện,...

Nếu mọi người dân đều chấp hành theo những khuyến cáo nói trên của EVN Hà Nội, nếu mỗi người dân đều hiểu rằng thành kính, tri ân, chính là sự thành tâm, rằng bậc tiền nhân, người quá cố… không dùng đồ của người trần gian, thì tôi tin sẽ hạn chế được rất nhiều những cuộc đốt vàng mã dịp Rằm tháng Bảy, dịp tết Âm lịch, dịp Rằm tháng Giêng, sẽ không còn những đám cháy bùng lên ở nhiều nơi vì đốt vàng mã, sẽ không còn những vụ hoả hoạn gây thiệt hại lớn cả về người và tài sản trên địa bàn Thủ đô và các địa phương khác như trong những ngày Tết vừa qua mà Bộ Công an đã thông báo ở đầu bài viết này.

Ngày mai Rằm tháng Giêng, mong sao chỉ có khói hương thành kính lan toả ngát thơm trầm mặc trên những ban thờ, chứ sẽ không có một đám cháy nào xảy ra gây thiệt hại đau xót về người và của ở mọi nơi.

Tôi tin là thánh thần (nếu có), và tiên tổ của chúng ta cũng đều mong như vậy, vào mỗi dịp lễ Tết, không chỉ riêng vào ngày mai - Rằm tháng Giêng Quý Mão!

Đảng viên gương mẫu thì Nhân dân tin yêu Hôm nay, cả nước kỷ niệm 93 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam: 3/2/1930-3/2/2023. Viết về Đảng thì có rất nhiều chuyện ...

Từ những cuộc gặp sặc mùi khói Trước, trong và sau Tết, người ta bàn nhiều đến tác hại của rượu bia mà ít nói về thuốc lá. Cũng đúng, hiểm hoạ ...

ChatGPT: Khi trí tuệ nhân tạo “phổ cập” mọi nhà Ứng dụng ChatGPT đang gây sốt trên toàn cầu. Dù chưa cho phép IP Việt Nam truy cập, nhưng ChatGPT cũng là nền tảng trí ...