Nghiên cứu khoa học trong hệ thống công đoàn: Một số nhiệm vụ trọng tâm

Công tác nghiên cứu lý luận, hoạt động khoa học và công nghệ của tổ chức Công đoàn ngày càng được quan tâm và có bước phát triển mạnh. Trong ảnh: Lễ Tuyên dương các điển hình xuất sắc tiêu biểu Chương trình “75 nghìn sáng kiến vượt khó, phát triển”, tháng 12/2021. Ảnh: TLĐ.

Cần đẩy mạnh nâng cao chất lượng NCKH

Đánh giá khái quát cho thấy, chất lượng NCKH của hệ thống công đoàn trong những năm qua đã từng bước được nâng lên và đóng góp một phần vào thành tựu của tổ chức Công đoàn. Tuy nhiên, việc NCKH của hệ thống công đoàn phục vụ nhiệm vụ của tổ chức cũng còn một số hạn chế, yếu kém: 1). Số lượng các nhiệm vụ NCKH còn ít, chất lượng một số sản phẩm nghiên cứu chưa cao, khả năng ứng dụng vào thực tiễn còn thấp; 2). Thiếu các đề tài nghiên cứu lý luận chuyên sâu về giai cấp công nhân hiện nay, về hoạt động công đoàn trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế; 3). Nguồn nhân lực trực tiếp làm công tác NCKH của các viện nghiên cứu, trường đại học, các cơ sở đào tạo thuộc hệ thống công đoàn còn nhiều hạn chế. Đặc biệt, chưa huy động, thu hút được các chuyên gia, nhà khoa học trong, ngoài hệ thống công đoàn và đóng góp trí tuệ của đông đảo đoàn viên, cán bộ công đoàn cả nước phục vụ sự nghiệp NCKH.

Trước yêu cầu của tình hình mới, Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã chỉ rõ: “Tiếp tục đổi mới mô hình tổ chức, phương thức hoạt động, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các cơ quan nghiên cứu lý luận…Đầu tư thích đáng cho việc xây dựng, phát triển đội ngũ cán bộ lý luận; có chế độ, chính sách thỏa đáng nhằm thu hút, trọng dụng các chuyên gia đầu ngành”. Nghị quyết số 02-NQ/TW ngày 12/6/2021 của Bộ Chính trị về “Đổi mới tổ chức và hoạt động của Công đoàn Việt Nam trong tình hình mới” cũng đặt ra yêu cầu cụ thể về công tác NCKH của hệ thống công đoàn là: “Quan tâm tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận về công nhân, công đoàn trong tình hình mới”.

Trên tinh thần đó, ngày 22/02/2022, BCH Tổng LĐLĐ Việt Nam đã ban hành Nghị quyết số 16/NQ-BCH về đẩy mạnh công tác NCKH, công nghệ và đổi mới sáng tạo phục vụ nhiệm vụ của tổ chức Công đoàn trong tình hình mới. Nghị quyết đặt ra nhiệm vụ, giải pháp nâng cao chất lượng NCKH phục vụ nhiệm vụ của tổ chức Công đoàn, trong đó có vai trò quan trọng, đi đầu của các viện nghiên cứu, trường đại học, cơ sở đào tạo của hệ thống công đoàn. Bởi lẽ, NCKH là một trong những chức năng, nhiệm vụ chính của các đơn vị này. Riêng với 02 cơ quan nghiên cứu là Viện Công nhân và Công đoàn, Viện Khoa học ATVSLĐ thì đây còn là chức năng cốt lõi, nhiệm vụ bao trùm.

Khảo sát sản phẩm ứng dụng kết quả nghiên cứu, sáng tạo về khoa học công nghệ tại Công ty Cổ phần Thủy sản và Xuất nhập khẩu Côn Đảo (Bà Rịa-Vũng Tàu). Ảnh: Viện CN và CĐ.

Do vậy, các viện nghiên cứu, trường đại học, cơ sở đào tạo của hệ thống Công đoàn vừa có nghĩa vụ, vừa có trách nhiệm nâng cao chất lượng NCKH nhằm giải quyết có hiệu quả các vấn đề lý luận và thực tiễn đặt ra, góp phần đổi mới tổ chức và hoạt động Công đoàn Việt Nam, thực hiện tốt nhiệm vụ đại diện, chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, NLĐ, phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam hiện đại, lớn mạnh, đáp ứng yêu cầu của tình hình mới theo như tinh thần Nghị quyết số 16/NQ-BCH của Ban Chấp hành Tổng Liên đoàn đã đặt ra.

Những giải pháp trọng tâm

Để nâng cao chất lượng NCKH, bên cạnh sự quan tâm đầu tư của Đoàn Chủ tịch Tổng Liên đoàn và các cấp công đoàn thì các viện nghiên cứu, trường đại học, cơ sở đào tạo trong hệ thống công đoàn cần triển khai một số giải pháp trọng tâm trong 5 - 10 năm tới là:

Trước tiên, cần tự xác định trách nhiệm với tổ chức, nỗ lực phát triển, vươn lên tạo thế và lực để hoàn thành tốt các nhiệm vụ NCKH đặt hàng, nhiệm vụ được giao, nhiệm vụ tham gia tuyển chọn.

Cần đầu tư một cách có chiến lược nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức NCKH, quản lý khoa học của mình. Động viên, hỗ trợ, tạo điều kiện để cán bộ nghiên cứu tự học tập, trau dồi kiến thức chuyên môn, kết hợp cử đi đào tạo, bồi dưỡng, học tập nâng cao trình độ sâu về chuyên môn, lý luận chính trị, ngoại ngữ, phương pháp NCKH đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Tập trung xây dựng đội ngũ cộng tác viên nòng cốt theo định hướng nghiên cứu chiến lược và ưu tiên nghiên cứu về những nhiệm vụ cốt lõi, trọng tâm đổi mới tổ chức và hoạt động công đoàn trong tình hình mới.

Chủ động tham gia đề xuất nghiên cứu, tham gia tuyển chọn hoặc tự tổ chức nghiên cứu các vấn đề liên quan trực tiếp đến nhiệm vụ các cấp công đoàn trong tình hình mới, đặc biệt là về đổi mới mô hình tổ chức, phương thức hoạt động, nhiệm vụ trọng tâm của công đoàn trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế; vai trò, nhiệm vụ chăm lo, đại diện, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của NLĐ, đoàn viên công đoàn trong điều kiện có thể có nhiều tổ chức đại diện NLĐ song song hoạt động; nâng cao sự hài lòng của đoàn viên đối với hoạt động công đoàn; xây dựng đội ngũ cán bộ công đoàn, phát triển nguồn lực tài chính của công đoàn trong tình hình mới…

Hội đồng Khoa học và Công nghệ, Viện Khoa học ATVSLĐ tư vấn đánh giá, nghiệm thu đề tài nghiên cứu khoa học cấp Tổng Liên đoàn của Phân viện Khoa học ATVSLĐ và Bảo vệ Môi trường miền Nam. Ảnh: Viện KH ATVSLĐ.

Duy trì mạng lưới đối tác hiện tại và mở rộng liên kết, hợp tác với các đối tác trong nước, quốc tế theo quy định của Nhà nước và Tổng LĐLĐ Việt Nam; vận dụng để ban hành chính sách khuyến khích, khơi dậy tiềm năng, tập hợp trí tuệ của những chuyên gia, nhà nghiên cứu chuyên sâu, cán bộ hoạt động thực tiễn trong và ngoài hệ thống công đoàn tham gia các đề tài, đề án, biên soạn sách, hội thảo khoa học…của tổ chức Công đoàn.

Chủ động xây dựng năng lực tự chủ để đủ khả năng phát triển trong điều kiện thực hiện lộ trình tự chủ theo các chủ trương của Trung ương Đảng và của Tổng LĐLĐ Việt Nam.

Việc thực hiện cơ chế tự chủ là một yêu cầu bắt buộc, song cũng là nhu cầu nội tại của các đơn vị sự nghiệp thuộc hệ thống công đoàn. Mặc dù sẽ gặp khó khăn nhưng đó vừa là con đường duy nhất để tồn tại và khẳng định mình, vừa là động lực để các đơn vị tự cố gắng, vươn lên phát triển, tự minh chứng cho vai trò không thể thiếu được trong nghiên cứu phục vụ Tổng LĐLĐ Việt Nam và các cấp công đoàn.

Với sự ủng hộ của Tổng LĐLĐ Việt Nam và cả hệ thống công đoàn, với nhiều nguồn lực và những lợi thế so sánh lớn trong lĩnh vực nghiên cứu chuyên sâu về công nhân, công đoàn ở Việt Nam và sự nỗ lực vươn lên của bản thân mỗi đơn vị sẽ là nguồn lực tổng hợp để các viện nghiên cứu, trường đại học, cơ sở đào tạo trong hệ thống công đoàn tiếp tục phát triển mạnh mẽ, hoàn thành các nhiệm vụ chính trị được giao, hoàn thành sứ mệnh phục vụ tổ chức của mình.

Cán bộ Trường Đại học Công đoàn khảo sát tại Công ty Cổ phần Tư vấn Công nghệ, Thiết bị và Kiểm định xây dựng (TP. Hà Nội). Ảnh: M. T.

Nghiên cứu khoa học của tổ chức Công đoàn kết quả và một số vấn đề đặt ra Nghị quyết số 01/NQ-ĐCT ngày 18/9/2015 của Đoàn Chủ tịch Tổng Liên đoàn (TLĐ) về “Đẩy mạnh công tác nghiên cứu lý luận, hoạt động ...

Đổi mới công tác thông tin, tuyên truyền trong tình hình mới Hưởng ứng Tháng Công nhân, Tháng hành động về an toàn, vệ sinh lao động năm 2022, Công đoàn Viên chức Việt Nam tổ chức ...

Đẩy mạnh công tác nghiên cứu khoa học, công nghệ của tổ chức Công đoàn Ngày 22/2/2022, Ban Chấp hành Tổng LĐLĐ Việt Nam khóa XII đã ban hành Nghị quyết số 16/NQQ-BCH về đẩy mạnh công tác nghiên cứu ...