Công tác bảo vệ quyền lợi NLĐ của Công đoàn các KCN tỉnh Bắc Giang

Có thể khẳng định, nhiệm vụ đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, NLĐ là quan trọng hàng đầu của tổ chức Công đoàn. Nếu không thực hiện tốt chức năng này, vị thế của tổ chức Công đoàn sẽ không được nâng cao và sẽ rất khó tuyên truyền, vận động NLĐ tự nguyện gia nhập.

Công nhân tại một công ty ở Bắc Giang ngừng việc tập thể vì quyền lợi chưa bảo đảm. Ảnh: CTV

Tính đến 31/8/2022, các KCN tỉnh Bắc Giang đã có 395 dự án đầu tư đang còn hiệu lực (trong đó có 298 dự án của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và 97 dự án đầu tư 100% vốn trong nước với tổng vốn đầu tư đăng ký 5,14 tỷ USD và 9.123 tỷ VNĐ). Thu nhập bình quân của NLĐ đạt khoảng 7,5 triệu đồng/người/tháng. Tỉ lệ NLĐ tham gia Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế đạt 94%. Có 285 dự án đi vào hoạt động sản xuất kinh doanh, giải quyết việc làm cho hơn 180 nghìn lao động. Có 193 cơ quan, doanh nghiệp đã thành lập công đoàn cơ sở (CĐCS) với 159.528 đoàn viên (trong đó, đoàn viên nữ là 105.587 người). Hiện tại, Công đoàn các KCN tỉnh đang quản lý và chỉ đạo trực tiếp 187 CĐCS với 134.260 đoàn viên, phối hợp chỉ đạo 6 CĐCS với 25.268 đoàn viên.

Các doanh nghiệp trong KCN tỉnh chủ yếu là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, từ nhiều Quốc gia, vùng lãnh thổ khác nhau nên có nhiều khác biệt về phương thức quản lý, truyền thống văn hóa và ý thức tuân thủ pháp luật. Nhìn chung, NLĐ làm việc trong các KCN có ý thức chấp hành các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, các quy định của doanh nghiệp, có trình độ, năng lực, tay nghề, cần cù, chịu khó. Tuy nhiên, không ít NLĐ xuất thân còn có trình độ nhận thức, am hiểu pháp luật và tác phong làm việc hạn chế. Vì vậy, việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong quan hệ lao động có lúc chưa tuân thủ quy định của pháp luật. Từ đó dẫn đến quyền và lợi ích của NLĐ chưa được đảm bảo, quan hệ lao động căng thẳng, tranh chấp lao động và ngừng việc tập thể vẫn xảy ra.

Từ năm 2016 đến nay, trên địa bàn các KCN tỉnh đã xảy ra 36 vụ tranh chấp lao động dẫn đến ngừng việc tập thể tại 32 doanh nghiệp. Ủy ban Kiểm tra Công đoàn các KCN tỉnh đã tiếp trên 1.000 lượt công nhân lao động khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, đề nghị giải quyết các chế độ chính sách liên quan đến chấm dứt hợp đồng lao động, kỷ luật lao động, trả sổ bảo hiểm xã hội... Ngoài ra, Công đoàn các KCN tỉnh cũng tiếp nhận 179 đơn đề nghị của NLĐ. Ban Thường vụ Công đoàn các KCN tỉnh đã tích cực, chủ động phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan giải quyết kịp thời, dứt điểm các vụ ngừng việc tập thể và đề nghị của NLĐ. Những kết quả đó đã giúp Công đoàn các KCN tỉnh bảo vệ được quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, NLĐ, góp phần củng cố vị thế và tạo dựng lòng tin của công nhân lao động đối với tổ chức Công đoàn.

Bên cạnh đó, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng cho NLĐ, Công đoàn các KCN tỉnh gặp không ít khó khăn như:

Về phía người sử dụng lao động: Ý thức tuân thủ pháp luật về lao động, công đoàn, Bảo hiểm xã hội của một số chủ doanh nghiệp chưa cao. Chế tài xử lý các vi phạm làm ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của NLĐ chưa đủ sức răn đe nên người sử dụng lao động tại một số doanh nghiệp vẫn xem nhẹ và cố tình vi phạm. Bên cạnh đó, khi tranh chấp lao động xảy ra, chủ doanh nghiệp có xu hướng thuê các tổ chức cung cấp dịch vụ pháp lý, văn phòng luật sư đứng ra đại diện, bảo vệ quyền lợi cho mình. Việc này đã tạo ra một số khó khăn nhất định cho tổ chức Công đoàn trong việc yêu cầu doanh nghiệp thực hiện nghĩa vụ của mình đối với NLĐ...

Về phía người lao động: Am hiểu pháp luật, tác phong làm việc còn hạn chế nên đôi khi chưa tuân thủ tốt nội quy, kỷ luật lao động trong doanh nghiệp.

Về phía cơ quan quản lý nhà nước: Việc tiến hành công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện pháp luật về lao động, công đoàn, bảo hiểm xã hội tại các doanh nghiệp chưa được thường xuyên. Do vậy chưa kịp thời phát hiện các sai phạm và có biện pháp xử lý; khi phát hiện các sai phạm thì chưa kiên quyết xử lý nghiêm nên các doanh nghiệp vẫn tiếp diễn các hành vi vi phạm.

Trước những khó khăn như vậy, để bảo vệ được quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của công nhân lao động, Ban Thường vụ Công đoàn các KCN tỉnh đã tập trung thực hiện tốt một số nội dung:

Thường xuyên tổ chức các hoạt động tuyên truyền, phổ biến và tư vấn pháp luật trong công nhân lao động, đặc biệt là pháp luật về lao động, công đoàn và Bảo hiểm xã hội. Qua đó, nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của NLĐ. Từ đó, NLĐ thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ của mình trong quan hệ lao động; biết tự bảo vệ mình hoặc biết cách đề nghị các cơ quan có thẩm quyền bảo vệ mình khi quyền lợi bị xâm phạm.

Tích cực tham gia, góp ý trong việc xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến quyền và lợi ích của NLĐ; coi đây là cơ sở quan trọng để đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng cho công nhân lao động từ trong các quy định của pháp luật.

Thường xuyên nắm tình hình doanh nghiệp và NLĐ. Kịp thời phát hiện các sai phạm của người sử dụng lao động và đề nghị chủ doanh nghiệp thực hiện nghiêm chỉnh các quy định của pháp luật.

Chỉ đạo, hướng dẫn các CĐCS tích cực nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của NLĐ để kịp thời đề xuất, đối thoại, thương lượng với người sử dụng lao động. Đồng thời, thường xuyên giám sát việc thực hiện pháp luật của người sử dụng lao động và kịp thời giải quyết tranh chấp lao động từ cơ sở.

Tham gia có hiệu quả trong việc thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực hiện các quy định của pháp luật có liên quan đến quyền, lợi ích của công nhân lao động. Kiên quyết đề nghị, kiến nghị với các cơ quan có thẩm quyền xử lý nghiêm các sai phạm của người sử dụng lao động.

Kịp thời giải quyết các đơn thư, kiến nghị, đề nghị của công nhân lao động; tham gia giải quyết có hiệu quả những cuộc ngừng việc tập thể xảy ra tại các doanh nghiệp.

Khi Bộ trưởng đi thực tế

Di sản của thầy Park

Mạng người không thể xem thường!