An toàn lao động trong sử dụng, vận hành xe nâng hàng dùng động cơ
An toàn, vệ sinh lao động - 14/09/2021 00:00 ThS-KH. Trần Xuân Hiển –Trung tâm Quốc gia về ATVSLĐ, Cục An toàn lao động, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội
Xe nâng hàng dẫn động bằng động cơ đốt trong và dẫn động bằng ắc-quy |
Phân loại xe nâng hàng theo nguồn dẫn động có 02 loại như sau:
Loại nguồn động lực dẫn động là động cơ đốt trong (động cơ xăng hay động cơ diesel): Loại xe nâng này với ưu điểm là có thể nâng được tải trọng lớn, phạm vi sử dụng cơ động cao. Nhưng nó cũng có nhược điểm là gây nên tiếng ồn, mức khí thải ra môi trường lớn trong quá trình sử dụng, chi phí cho tiêu hao nhiên liệu và bảo dưỡng sửa chữa lớn. Do vậy, loại xe nâng này thường được sử dụng trong các nhà máy có quy mô sản xuất lớn, phạm vi mặt bằng rộng.
Loại nguồn động lực dẫn động bằng ắc-quy: Loại xe nâng này có ưu điểm là không gây tiếng ồn và mức khí thải, có thể làm việc tại các vị trí nhỏ hẹp trong nhà xưởng… nhưng nhược điểm của nó là tải trọng nâng trung bình và phải sạc hoặc thay ắc-quy theo tần suất sử dụng. Do vậy, loại xe nâng này thường được sử dụng trong các nhà máy có quy mô sản xuất vừa và nhỏ như lắp ráp các loại linh kiện…
Phân loại xe nâng hàng theo công dụng có các loại xe nâng hàng dùng động cơ và xe nâng hàng đẩy tay.
Xe nâng hàng đẩy tay là loại thiết bị đơn giản nhưng tính hiệu quả lại rất cao, loại thiết bị này được sử dụng rộng rãi trong các doanh nghiệp nhỏ như sản xuất may mặc, lắp ráp linh kiện điện tử…
Trong thực tế, các vụ tại nạn liên quan đến xe nâng hàng đã xảy ra rất nhiều và có tính nghiêm trọng cao như: Các tai nạn gây cán kẹp chết người trong nhà kho - xưởng, gây đổ các loại hàng hóa, vật tư có giá trị kinh tế cao...
Các nguyên nhân chính gây tai nạn lao động khi vận hành xe nâng hàng |
Do vậy, trong quá trình sử dụng và vận hành thì doanh nghiệp và người lao động trực tiếp vận hành phải tuân thủ một số yêu cầu về an toàn cơ bản như sau:
1. Yêu cầu an toàn đối với xe nâng hàng:
- Yêu cầu về đăng ký sử dụng: Tất cả các loại xe nâng hàng với tải trọng từ 1.000kg trở lên bắt buộc phải thực hiện việc đăng ký kiểm định theo quy định tại Thông tư số 53/2016/TT-BLĐTBXH ngày 28 tháng 12 năm 2016 của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội về ban hành danh mục các loại máy, thiết bị, vật tư, chất có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động mới được phép đưa vào sử dụng, vận hành.
- Yêu cầu về quản lý sử dụng: Doanh nghiệp sử dụng các loại xe nâng hàng với tải trọng nâng từ 1.000kg trở lên bắt buộc phải tuân thủ về quản lý sử dụng theo QCVN 25: 2015/BLĐTBXH của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội banh hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn lao động đối với xe nâng hàng sử dụng động cơ có tải trọng từ 1.000kg trở lên. Ngoài ra, tùy theo các điều kiện cụ thể của từng doanh nghiệp mà ban hành các quy định về quản lý sử dụng xe nâng hàng nhằm đảm bảo các yêu cầu về an toàn do nhà nước quy định.
2. Yêu cầu an toàn đối với người vận hành:
- Yêu cầu chung: Công nhân vận hành xe nâng hàng phải đủ các điều kiện sau:
+ Đủ độ tuổi lao động theo quy định của Bộ Luật Lao động.
+ Có sức khỏe tốt và được công nhận bởi cơ quan y tế có thẩm quyền cấp.
+ Phải được huấn luyện về an toàn lao động và có Thẻ an toàn lao động mới được phép vận hành xe nâng hàng.
+ Công nhân vận hành xe nâng hàng phải nắm chắc đặc tính kỹ thuật, tính năng tác dụng của các bộ phận cơ cấu của thiết bị, đồng thời nắm vững các yêu cầu về an toàn trong quá trình sử dụng thiết bị.
+ Phải tuyệt đối tuân thủ các nội quy an toàn lao động của đơn vị (doanh nghiệp) đã ban hành tại các vị trí làm việc.
Xe nâng hàng cần được kiểm tra kỹ lưỡng trước khi đưa vào vận hành. Ảnh minh họa |
- Yêu cầu an toàn trước khi vận hành:
+ Sử dụng trang bị phương tiện bảo vệ cá nhân đầy đủ, đúng chủng loại: Quần áo, giầy, mũ, găng tay… Chỉnh đốn quần áo lao động gọn gàng, không để quần áo xộc xệch, cổ tay áo gài lại vuốt gọn tóc vào trong mũ.
+ Người vận hành phải biết rõ nhiệm vụ công tác, đặc điểm của tải trọng, sau đó phải lập các phương án đảm bảo an toàn về các phương pháp xếp, dỡ tải (nhất là loại tải trọng mới, độc hại và dễ sinh cháy nổ). Sau đó lựa chọn và kiểm tra các loại dụng cụ phục vụ công việc cần thiết để đáp ứng cho công việc.
+ Xem xét, kiểm tra toàn bộ tình trạng kỹ thuật của thiết bị, kiểm tra các chi tiết và các cụm chi tiết cơ bản: Còi, tín hiệu cảnh báo an toàn, phanh, gương chiếu hậu…
+ Kiểm tra, xác định vị trí nâng - hạ tải và đường đi di chuyển từ lúc nâng tải tới nơi hạ tải…
+ Kiểm tra ánh sáng nơi làm việc.
+ Kiểm tra, xác định chính xác trọng lượng của tải trọng nâng để đưa ra phương án làm việc an toàn.
- Yêu cầu an toàn trong khi vận hành:
+ Trong lúc làm việc cần tập trung tư tưởng làm tròn trách nhiệm của mình, phải tuyệt đối tuân thủ theo các phương án làm việc an toàn đã đề ra.
+ Trước khi nâng, hạ, di chuyển tải trọng phải dùng tín hiệu đã quy định báo cho người làm việc xung quanh biết.
+ Tuyệt đối không được phép nâng quá tải trọng cho phép của xe nâng hàng.
+ Khi nâng vật nâng với tải trọng xấp xỉ tải trọng nâng cho phép, phải nâng thử tải lên độ cao khoảng từ 100mm → 200mm so với mặt sàn làm việc để xem các chi tiết như: Phanh, càng nâng, khung nâng… có vấn đề gì hay không? Nếu tốt thì mới được tiếp tục thực hiện việc nâng và di chuyển tải.
+ Luôn quan sát về hướng xe chạy, không sử dụng gương chiếu hậu khi lùi xe (gương chiếu hậu sử dụng cho người vận hành quan sát phía sau khi xe tiến).
+ Tuyệt đối không được phép chở người trên cabin người lái hoặc đứng trên càng nâng, hạ.
+ Sử dụng tốc độ an toàn được quy định tại nơi làm việc, tránh việc phanh dừng đột ngột khi đang di chuyên nâng hàng.
+ Di chuyển bên phải đi trong làn đường phạm vi xe nâng được phép di chuyển. Lưu ý các vị trí giao nhau trong nhà xưởng và nên ưu tiên cho người đi bộ trong nhà xưởng đồng thời phát ra các tín hiệu cảnh báo để người đi bộ được biết.
+ Khi có hàng trên xe lên và xuống dốc phải chú ý: Khi có hàng trên xe đi lên dốc phải đi tiến, khi có hàng trên xe đi xuống dốc phải đi lùi.
Kiểm tra định kỳ xe nâng hàng tại Công ty Kiểm định và Thử nghiệm Sài Gòn (Tp. Hồ Chí Minh) |
- Yêu cầu an toàn sau khi vận hành:
+ Sau khi thực hiện xong ca làm việc, lái xe về vị trí quy định và tắt máy. Các thiết bị phục vụ công việc kèm theo phải thu dọn, cất giữ vào đúng vị trí đã được quy định.
+ Dọn dẹp sạch sẽ nơi làm việc trong phạm vi được giao của người lao động.
+ Xem xét lại toàn bộ quá trình thực hiện trong ca làm việc của mình và ghi chép rõ ràng tình trạng kỹ thuật của máy trục vào sổ giao ca (kể cả các đề xuất yêu cầu đối với nhà quản lý cần đáp ứng, thực hiện).
3. Yêu cầu an toàn đối với mặt bằng làm việc:
+ Nơi làm việc phải có các nội quy quy định về an toàn chung và nội quy quy định an toàn riêng về vận hành xe nâng hàng, để căn cứ, bắt buộc người vận hành và các đối tượng liên quan phải thực hiện.
+ Đơn vị sử dụng xe nâng hàng phải xây dựng các biển báo an toàn và treo ở các vị trí dễ quan sát để người lao động áp dụng thực hiện.
+ Nơi làm việc phải đảm bảo các điều kiện về vệ sinh lao động theo tiêu chuẩn do Nhà nước quy định như: Bụi, rung, ồn, ánh sáng… nằm trong giới hạn đảm bảo an toàn cho phép.
+ Phải có phương án về an toàn phòng cháy, chữa cháy. Cũng như các thiết bị phòng cháy, chữa cháy theo quy định của Nhà nước.
+ Phải có kế hoạch ứng cứu khẩn cấp xử lý khi xảy ra các sự cố tai nạn nhằm đảm bảo tính mạng của người lao động và tài sản của đơn vị.
Xe nâng hàng là một thiết bị làm việc được pháp luật lao động Việt Nam quy định là thiết bị có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động. Do vậy, doanh nghiệp và người lao động khi sử dụng vận hành phải tuyệt đối tuân thủ các yêu cầu cơ bản được nêu ở trên.
Các học viên tại Lớp tập huấn lái xe an toàn nâng cao đối với xe tải, xe đầu kéo và xe nâng hàng do Sở Giao thông vận tải Hải Phòng tổ chức |
Những luật mới của OSHA hướng tới các nhân viên y tế, còn nhóm lao động khác thì không! Vào ngày 09/06/2020, công nhân nhà máy đóng gói thịt JBS tại bang Utah, Mỹ, nơi có hàng trăm người dương tính với Sars-CoV-2 đã ... |
Nhân viên phụ trách an toàn làm gì tại nơi làm việc? Hầu hết các tổ chức đều phải có một bộ phận EHS (hoạt động vì sức khỏe và an toàn của NLĐ và của cộng ... |
Phát động “Ngày An toàn lao động” trong công nhân lao động Cán bộ, đoàn viên, người lao động của Công ty cổ phần Cung ứng và Dịch vụ kỹ thuật Hàng hải tham gia hưởng ứng ... |
Tin cùng chuyên mục
Người lao động - 30/10/2024 08:06
Những hình ảnh ấn tượng tại Hội thi An toàn vệ sinh viên giỏi ngành Dầu khí
Những hình ảnh ấn tượng tại Hội thi An toàn vệ sinh viên giỏi ngành Dầu khí lần thứ X năm 2024 đã cho thấy sự quan tâm của chuyên môn và công đoàn các cấp trong ngành về ATVSLĐ.
An toàn, vệ sinh lao động - 29/10/2024 18:31
Hội thi An toàn vệ sinh viên giỏi - hình thức tuyên truyền thiết thực của Công đoàn
Hội thi An toàn vệ sinh viên giỏi ngành Dầu khí lần thứ X năm 2024 không chỉ là sân chơi dành cho người làm công tác ATVSLĐ trong ngành mà còn là hình thức tuyên truyền thiết thực, hiệu quả, hấp dẫn cho người sử dụng lao động và người lao động.
An toàn, vệ sinh lao động - 29/10/2024 10:44
"Cuộc thi trực tuyến giúp tôi nhận ra nơi làm việc là ngôi nhà thứ hai"
Anh Nguyễn Minh Phương - CĐCS Công ty TNHH Phân tích thời gian thực (RTA) chia sẻ cảm nhận về cuộc thi trực tuyến "CNVCLĐ tìm hiểu về công tác ATVSLĐ".
Người lao động - 17/10/2024 14:00
Đánh giá cao cuộc thi tìm hiểu về công tác an toàn, vệ sinh lao động
Ban chỉ đạo Tháng hành động về ATVSLĐ Trung ương đánh giá cao cuộc thi trực tuyến “CNVCLĐ tìm hiểu về công tác ATVSLĐ” năm 2024 do Tổng LĐLĐ Việt Nam tổ chức.
Người lao động - 16/10/2024 18:42
Siết chặt quản lý quan trắc môi trường tại cơ sở lao động
Bộ Y tế đang dự thảo Thông tư hướng dẫn quản lý vệ sinh lao động và sức khỏe người lao động. Theo đó, đề xuất quy định quản lý hoạt động quan trắc môi trường lao động tại cơ sở lao động.
Người lao động - 10/10/2024 13:43
Công nhân Công ty CP Phân lân Ninh Bình tử vong khi sửa máy: Cần nâng cao ý thức an toàn lao động
Mới đây, công nhân Đào Sỹ T. của Công ty CP Phân lân Ninh Bình đã gặp tai nạn nghiêm trọng khi sửa chữa máy nghiền xích. Dù được đưa đi cấp cứu ngay sau đó, anh T. không qua khỏi.